Jak powszechnie wiadomo, alkohol jest substancją psychoaktywną, która ma zarówno pozytywny, jak i negatywny wpływa na ludzki organizm. Sięgając po kieliszek wina bądź kufel piwa chcemy przede wszystkim poprawić sobie nastrój, odprężyć się oraz zapomnieć o wszystkich kłopotach. I owszem, udaje się to, jednak nierzadko spożywanie alkoholu ostatecznie kończy się na złym samopoczuciu. Oprócz tego nawet niewielka jego ilość może doprowadzić do negatywnych objawów bardzo mocno obciążających nasz organizm, takich jak problem z chodzeniem, z widzeniem, wysławianiem się, a nawet pamięcią. Zjawisko potocznie nazywane ,,urwanym filmem” skutkuje lukami w pamięci oraz niestety, często absurdalnymi sytuacjami, które na drugi dzień są przyczyną kaca… ale moralnego! Dlaczego tak naprawdę po alkoholu tracimy pamięć?
Czym właściwie jest pamięć?
Zanim spróbujemy odpowiedzieć na nurtujące nas pytanie, warto wiedzieć, czym tak właściwie jest ludzka pamięć. W końcu to ona tutaj odgrywa kluczową rolę.
Proces zapamiętywania to nic innego jak dobre porozumiewanie się naszych neuronów w mózgu. Odpowiedzialny za te ,,rozmowy” jest jeden element, noszący nazwę kwas rybonukleinowy. Pewnie wielu z nas słyszało słowo RNA — to właśnie skrót pochodzący od czynnika chemicznego odpowiedzialnego za połączenia między neuronami. Naszą pamięć, a właściwie to ślady pamięciowe, dzieli się na kilka poziomów. Wśród nich można wyróżnić m.in.:
- pamięć krótkotrwała,
- pamięć epizodyczna,
- pamięć semantyczna,
- pamięć świeża,
- pamięć świadoma i nieświadoma,
- pamięć deklaratywna.
Odpowiedzialna za przechowywanie urywek informacji, które dochodzą do naszego mózgu, podczas upojenia alkoholowego jest pamięć epizodyczna. Dzięki niej zapamiętujemy pojedyncze epizody z naszego życia, które możemy ściśle połączyć z określonym miejscem lub konkretną datą czy godziną, czyli tzw. lokalizacją przestrzenną i czasową. Ten rodzaj pamięci ma również zadanie układania chronologicznie określonych zdarzeń i łączyć ich relacji.
Na działanie alkoholu jest również narażona, pamięć długotrwała i krótkotrwała bowiem alkohol uszkadza hipokamp i utrudnia przepływ informacji z pamięci krótkotrwałej do długotrwałej. Ta właśnie ta zaburzona transmisja jest odpowiedzialna za blackout, czyli urwany film.
Czynniki wpływające na blackout
Niektórzy z nas mogą się teraz zastanawiać, dlaczego urwany film nie dotyka każdego. Należy wyraźnie zaznaczyć, że jest kilka czynników, które mogą wpływać na większe ryzyko utraty pamięci podczas spożywania alkoholu.
Pierwszym z nim jest czas. Im szybciej doprowadzimy swój organizm do upojenia alkoholowego, tym mamy większą szansę na kłopoty z pamięcią. Można rzec, że szybkie picie oznacza szybkie zapominanie. Stąd też nasza rada, by trunki wyskokowe spożywać w doborowym towarzystwie, które zaciekawi nasz swoją rozmowę, a tempo picia nie będzie miało większego znaczenia.
Nasza postawa (nie tylko duchowa, ale również cielesna) także ma wpływ na ryzyko utraty pamięci. Nie jest to ścisłą regułą, jednak najczęściej osoby szczupłe, które niekiedy spożywają alkohol na pusty żołądek, mają większe szanse na utratę pamięci od osób o większej masie ciała.
Kolejnym czynnikiem jest stopień zaawansowania w spożywaniu alkoholu. Badania przeprowadzone przez naukowców jasno wskazują, że osoby silnie uzależnione od substancji wyskokowych są dużo bardziej podatne na amnezję alkoholową. Dlaczego tak się dzieje? Otóż pamięć osoby uzależnionej, która pije alkohol kilka dni z rzędu, jest na tyle uszkodzona, że przekazywanie informacji pomiędzy neuronami, a dokładnie zamiana wspomnień z krótkotrwałej pamięci w długo — nie ma możliwości bytu.
Ekstremalne połączenia różnych alkoholi lub alkoholu z narkotykami są kolejną zmienną, która znacznie podnosi szansę na utratę pamięci. Picie alkoholu i zażywanie narkotyków jednocześnie jest bombą, która ma ogromne oddziaływanie na nasz mózg. Połączenie to może doprowadzić do sytuacji zapamiętywania tylko małych strzępek informacji. Co ciekawe, nie tylko jednoczesne spożycie alkoholu z narkotykami ma na to wpływ. Osoby, które są uzależnione od narkotyków twardych, szybciej upijają się, za czym idzie również zwiększona szansa na urwany film.
Ostatni czynnik to spożywanie alkoholu z lekami. Niektóre połączenia mogą być bardzo niebezpiecznie, dlatego też zawsze należy czytać ulotkę, na której zamieszczone są informacje dotyczące łączenia danego proszku z alkoholem.
Skutki utraty pamięci po alkoholu
Jak wyżej wspomniano alkohol to substancja psychoaktywna, która silnie uzależnia oraz ma negatywny wpływ na nasz organizm. Oprócz krótkotrwałej utraty pamięci, codzienne spożywanie alkoholu może doprowadzić do trwałych uszkodzeń w procesie zapamiętywania. Ma na to wpływ ciągle zaburzona praca mózgu, w tym w szczególności hipokampu, płata czołowego oraz ciała migdałowatego. Ich nieprawidłowa praca może skutkować brakiem koncentracji, agresją oraz brakiem logicznego myślenia.
Utrata pamięci, problemy z poruszaniem oraz bardzo niska świadomość to najgorsze skutki spożywania alkoholu. Zagrażają one nie tylko nam samym, ale również osobom w naszym otoczeniu. Dlatego warto zachować umiar w spożywaniu napojów z alkoholem, do czego namawiamy!
